Hoe ga jij jouw boekmarketing leuk maken?

Het is deze maand alweer drie jaar geleden dat mijn boek Verdwaald In Tirol uitkwam. In die tijd heb ik het nodige geleerd over boekmarketing. Voor veel auteurs een van de minst leuke aspecten van het (zelf)uitgeven. In dit kennisblog deel ik mijn ervaringen, die ik aanvul met tips van andere auteurs die ik de afgelopen jaren heb mogen spreken. Wie weet vind je er een manier tussen die jou over een drempel heen helpt of die je inspireert om je marketing net een extra zetje te geven.

Boekmarketing is een zaak van lange adem

Als je pas met je boekmarketing begint wanneer je boek al bijna gedrukt is, of zelfs wanneer je eerste versie klaarligt voor een redacteur, dan ben je eigenlijk te laat. Boekmarketing is een zaak van lange adem. De eerste social media expert die ik hierover sprak vergeleek het met naar een feestje gaan waar je maar een iemand kent en waar je alleen heen gaat. Kom je dan binnen en begin je meteen te roepen ‘Hé, hoi, hier ben ik en ik wil je iets verkopen!’, of ga je eerst in gesprek en leer je mensen kennen, voordat je hen vertelt wie je bent en o ja, dat je ze graag een boek wil verkopen? Dat laatste komt een stuk vriendelijker over én het zorgt over het algemeen voor meer verkoop van je boek.

Alleen kost het dus tijd. Veel tijd. Want: je staat niet op een feest, je moet via een indirect kanaal, zoals social media of berichten in magazines of blogs, je lezers bereiken. En liefst meer dan een keer, want dan is de kans groter dat je naam of de titel van je boek ook blijft hangen. Vergeet daarbij niet dat jouw volgers niet al je berichten zien. Je mag dus best wat herhalen, maar doe het nooit letterlijk. Geef er altijd net een andere draai aan, bijvoorbeeld door de ene keer een story te plaatsen en een volgende keer een post.

Wees sociaal
Als je jouw social media als eenrichtingsverkeer ziet, dus als jij als schrijver die iets wil verkopen en alleen maar informatie zendt, ga je het niet redden. Wees sociaal: reageer inhoudelijk op wat anderen delen, dus niet alleen met ‘ik schreef ook een boek over…’ Reageer op mensen die reacties plaatsen bij jouw berichten. Ook als het geen inhoudelijke reactie zijn. Ja dat kost zijn, maar op deze manier bouw je aan de band met je lezers. Voor je volgende boek heb je dan al een groep lezers die je meteen kunt bereiken. Door te reageren op berichten van andere schrijvers, zorg je voor een groter en beter netwerk. Als ze je wat beter leren kennen, zullen ze ook eerder jouw berichten liken en delen, wat weer zorgt voor een groter netwerk en zichtbaarheid bij hun lezers. Daarnaast levert het vaak ook leuke gesprekken op is mijn ervaring.

Boekmarketing vraagt om een doordacht plan

Helemaal aan het begin van mijn schrijftraject, zo rond januari 2016, realiseerde ik me al dat het belangrijk was om mijn schrijfambities te delen met familie, vrienden en toekomstige lezers. Zonder zichtbaarheid geen toekomstige lezers. Vanaf dat moment blogde ik regelmatig over mijn schrijfproces. Achteraf was dat alleen niet genoeg.

Ik bereikte wel mijn familie en vrienden, maar nog geen lezers van buiten mijn eigen vrienden- en kennissenkring. Ik wist dus wel dat je op tijd moet beginnen met de marketing van je boek. Alleen wist ik nog niet precies hoe dat aan te pakken en er zat geen structuur in mijn berichtgeving. Soms schreef ik een keer per week een update, soms maanden niet en dan weer een paar berichten per maand. Ik deelde alles alleen op mijn eigen blog; niet via bloggersnetwerken, op sites voor Nederlandse auteurs, via Instagram, Pinterest of een Facebook-pagina.

Nu zeg ik niet dat je al die kanalen moet inzetten. Maar tenzij je een heel goed gelezen blog hebt ga je met alleen blogs schrijven weinig nieuwe mensen bereiken. Zoek dus uit waar je toekomstige lezers te vinden zijn. Bedenk een plan met daarin onderwerpen die je kunt delen en hoe vaak je dat wil gaan doen. Werk dit uit in een marketingplan.

Er bestaat niet één juiste manier van boekmarketing

Natuurlijk zijn er marketinguitingen die je voor ieder boek kunt gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan het sturen van een persbericht wanneer je boek uit is. Aan een signeersessie organiseren bij een of meerdere boekwinkels en / of bibliotheken. Of aan het zoeken van recensenten en organisaties waar je een actie rondom je boek mee kunt opzetten. Maar dit vraagt ook allemaal om maatwerk. Heeft jouw boek bijvoorbeeld een link met een actueel onderwerp, dan kun je meerdere keren een persbericht sturen. Zoek dan wel iedere keer een nieuwe invalshoek.

Op welke sites en in welke magazines het voor jou interessant is om met een recensie te staan, hangt ook van jouw boek af. Een review in een grote krant klinkt natuurlijk prachtig, maar lees alvast eens de reviews die in die krant verschijnen van boeken uit jouw genre. Zijn die positief of negatief?

Voor mijn boek was een van de berichten met de meeste reacties de vermelding op de site Tirol – hart van de Alpen. Dit leverde niet alleen leuke berichten op, maar ook veel verkoop. En dat is toch waar je een actie voor opzet. Niet alleen voor de reacties ‘ja, ik wil een gratis boek winnen.’ Begin dus ruim op tijd met het zoeken naar plekken waar je graag wil dat jouw boek aandacht krijgt. En denk daarbij ook buiten de lijntjes – hoe creatiever de invalshoek, hoe interessanter het kan zijn. Denk dus niet alleen aan boekenmagazines en -sites, maar bijvoorbeeld ook aan plekken die een link hebben met jouw verhaal. Zoals in mijn geval een site over Tirol, maar ook een nieuwsbrief voor expats of een foodblog (in mijn boek is de hoofdpersoon erg geïnteresseerd in koken).

Zoek uit wat bij jou past
Als je meer gaat lezen over marketing, voor je boek of in het algemeen, dan zul je snel informatie vinden over hoe vaak je moet posten en waar je dat moet doen. Misschien vind je ook wel contentkalenders, bijvoorbeeld met feestdagen waar je bij kunt aanhaken of met formats die je kunt invullen. Die kun je gebruiken, alleen daarmee maak je het niet persoonlijk. Je legt jezelf een verplichting op, bijvoorbeeld ‘ik moet elke twee dagen iets posten’, of je haalt de creativiteit eruit. Marketing werkt beter als je uitzoekt wat bij jou past. Als je dingen deelt op een manier waar jij blij van wordt. Die niet voelt als een verplichting. Dat kost tijd en gaat met vallen en opstaan. Maar als het je lukt om je eigen stijl te ontwikkelen in je marketing, wordt het minder spannend en kost het je minder energie. Wie weet ga je het zelfs leuk vinden!

Kijk hoe andere auteurs hun boekmarketing aanpakken

Daarmee bedoel ik niet meteen de marketing van de grote auteurs. Karin Slaughter komt misschien weg met het posten van alleen maar leuke kattenplaatjes op Instagram, maar dat kan alleen maar omdat iedereen haar naam al kent. Ga op zoek naar andere auteurs in jouw genre, kijk waar zij over posten, wat ze voor acties organiseren, waar ze spreken. Kopieer dat niet, maar laat het je inspireren en verwerk die inspiratie in je marketingplan. Op die manier past het ook bij jou. Want: iedereen kan zeggen dat je linksaf moet gaan, als jij het gevoel hebt dat je echt naar rechts moet gaan: doe dat dan. Boekmarketing werkt alleen als jij je er zelf ook prettig bij voelt. Anders kun je jouw boodschap niet overtuigend en meestal dus ook niet enthousiast overbrengen.

Schrijf je ideeën direct op

Het is een tip die ik tijdens het schrijfproces van mijn debuut vaak tegenkwam: zorg dat je altijd een notitieboekje bij de hand hebt, voor als je een ingeving hebt over je verhaal. En dat papieren notitieboekje kan natuurlijk ook prima een digitale krabbel zijn of een ingesproken voicebericht aan mezelf. Soms kom ik nog briefjes tegen trouwens. Heb je er wel eens aan gedacht om (ook) een notitieboekje aan te leggen voor je marketingplannen? Nee? Doe dat dan alsnog!

Door het idee meteen op te schrijven of in te spreken voorkom je dat het idee weer wegzakt. Als je bij een andere auteur iets ziet waarvan je denkt ‘goed idee!’, schrijf het dan direct op. Noteer of je persberichten wil gaan sturen, wanneer dan en naar wie. Laat je bij dat wie inspireren door de tijdschriften die je overal ziet liggen. Of door blogs die je zelf graag leest of getipt krijgt. Lees je een nieuwsbericht met een haakje naar jouw boek? Schrijf ook dat op. Zodat je niet alles hoeft te onthouden.

Blijf alert op mogelijkheden
Inmiddels is mijn boek drie jaar uit. Maar ik blijf nieuwe volgers krijgen en ik blijf ook in het dagelijks leven mensen ontmoeten. Mensen die nog niet weten dat ik een boek heb geschreven. Het kan al zo simpel zijn om bij het jezelf voorstellen te zeggen dat je een boek hebt geschreven. Geloof me: veel mensen vinden dat ontzettend interessant en gaan allerlei vragen stellen. Dan is het nog maar een kleine stap om te zeggen waar ze het kunnen kopen… In een post op social media zorg ik soms dat mijn boek op de achtergrond te zien is. Realiseer je dat je boek in principe geen houdbaarheidsdatum heeft – ook als het al een tijd uit is, kun je het nog altijd promoten.

Kom je er niet uit? Vraag om hulp!

Boekmarketing is niet eenvoudig – er komen heel veel boeken uit en je moet maar net opvallen. Laat dat je niet tegenhouden! Kom je er niet alleen uit? Vraag dan om hulp. Bijvoorbeeld door een boekmarketeer mee te laten denken. Of door een marketingcursus te volgen. Ook zijn er communicatie-experts die je in kunt huren om een bijvoorbeeld een persbericht voor je te schrijven. Of om je social media kanalen mee op te zetten. Besef dat je niet alles zelf weet, en dat hoeft ook niet! Zoek uit waar je eigen krachten liggen en schakel hulp in bij de rest.

Daarbij geloof ik er overigens zelf niet in dat je de hele boekmarketing uit handen kunt geven. Want wat je overal terug hoort: mensen kopen van mensen. Een lezer wil weten wie jij bent als schrijver. Zeker als je nog onbekend bent is het belangrijk om je lezers ervan te overtuigen dat ze jouw boek moeten kopen en lezen. Niet alleen vanwege het geweldige verhaal, maar ook vanwege jou. Als je de boekmarketing helemaal uitbesteedt, leren je lezers jou niet kennen. Je zult dus altijd een boekmarketeer informatie moeten geven, foto’s van jou, ideeën voor posts. Dat wil niet zeggen dat je iemand niet om hulp kan vragen om een strategie op te zetten, of berichten voor jou vorm te geven of in te plannen of met je te sparren. Dat kan al veel opleveren.