Een boekplanning maken

Als je het schrijven van een boek ziet als een project, dan heb je ook een deadline nodig. Een datum waarop jouw boek klaar moet zijn. En om die datum te kunnen bepalen, heb je een schrijfplanning nodig. Of beter gezegd: een boekplanning. Want voor je boek klaar is, zijn er ook andere fases dan de schrijffase.

Terugtellen vanaf je releasedatum

Mijn advies? Bepaal eerst de datum waarop je graag zou willen dat je boek uitkomt. Houd daarbij rekening met speciale momenten in het jaar. Bijvoorbeeld: schrijf je een romantisch boek, dan lezen mensen dat graag in een vakantie. Voor de zomer is dan een mooi moment, maar je kunt ook denken aan het eind van de herfst, zodat het boek met kerst gelezen kan worden. Schrijf je een kookboek met vooral stoofpotten, dan is de herfst ook een mooi moment. Heb je jouw eigen verhaal op papier gezet? Misschien wil je het dan laten uitkomen met je verjaardag. Zo kan de releasedatum voor ieder boek anders zijn. Leg eerst die datum vast en ga dan terugtellen.

In dit blog gaan we er vanuit dat je jouw boek zelf gaat uitgeven. Ga je dat niet doen, bepaal dan de datum waarop jij je boek naar een uitgever wil sturen. Die is vaak iets minder hard – want eigenlijk kan dat op ieder moment. Maar ook dan is het goed om een einddatum te bepalen, zodat je een houvast hebt voor jezelf.

Bepaal de verschillende stappen van je boekplanning

Voor je kunt terugtellen en je boekplanning kunt maken, moet je de stappen bepalen die je naast het schrijven van het verhaal wil gaan zetten. Denk daarbij in ieder geval aan het schrijven, maar ook aan de redactie en de vormgeving. Daarnaast moet je ook denken aan de tijd die de  drukker nodig heeft om jouw boek te drukken en te bezorgen. Bij jou, maar ook bij de verkopers, zoals het CB of andere verkoopkanalen. Kies je voor Printing on Demand, of alleen voor een e-book, dan zal deze tijd korter zijn, maar ook dan gaat er vaak wat tijd overheen voor het boek dat jij hebt geüpload echt gekocht kan worden.

Naast deze stappen kun je nog extra fases in jouw boekplanning opnemen. Denk aan meerdere versies van je boek, een extra controleronde van je drukproef, naast een redacteur ook nog een of meer proeflezers, misschien een tweede drukproef.

Bepaal per stap van je boekplanning hoeveel tijd nodig is

Om je boekplanning concreet te kunnen maken, moet je weten hoeveel tijd iedere stap gaat kosten. Voor het schrijven heb je dat zelf in de hand. Hoeveel tijd je daarvoor op de planning moet zetten, kun je alleen uit ervaring bepalen. Als je weet hoeveel je ongeveer schrijft in een week, maand of kwartaal en je weet zo’n beetje hoeveel woorden je manuscript heeft, kun je deze fase plannen. Ben je een beginnend schrijver? Maak je boekplanning dan pas als je eerste versie helemaal af is.

Voor stappen waar je andere mensen voor nodig hebt, zoals het drukken, de redactie en de vormgeving, moet je opvragen hoeveel tijd deze mensen nodig hebben. Een voorbeeld hiervan kun je lezen in dit blog van Boekengilde.

Vraag ook na wat er gebeurt als jij een dag te laat bent. Stel je voor dat je iets langer nodig hebt voor het verwerken van de reactie van je meelezers, waardoor je jouw boek pas drie dagen later bij je redacteur kunt aanleveren. Kan er dan direct gestart worden, of schuift jouw boek dan bijvoorbeeld meteen een week of langer door?

Plan ruim

Heb je alle stappen uit je boekplanning op een rij en weet je hoeveel tijd ze kosten, maak dan je boekplanning compleet in je favoriete app of programma. Je kunt er gewoon een papieren agenda voor pakken, een groot vel met post-its met datums erop, of maak de planning in Excel. Plan daarbij ruim. Zo is er ruimte als er toch ergens iets mis gaat. Duurt het drukken en bezorgen bijvoorbeeld veertien dagen en wil je op 14 april jouw boek gaan verkopen, dan kun je dit wel op 31 maart aanleveren, maar als er ook maar íets misgaat heb je op 14 april geen boeken in huis. Neem dus wat speling. Hoeveel speling nodig is? Dat hangt ook af van de doorlooptijd. Kost iets een dag, dan is het niet nodig om tien dagen speling te nemen. Kost iets zes weken, dan is een week of zelfs twee weken speling verstandig.

Wees realistisch

Bij het terugrekenen kun je er achter komen dat jouw releasedatum te snel komt. Dan kun je denken ‘ach die tijd haal ik wel in, komt wel goed.’ En als je veel ervaring hebt met schrijven, herschrijven en deadlines bewaken kan dat realistisch zijn. Maar schrijf je voor het eerst, of naast een drukke baan of een gezellig sociaal leven, dan kan het ook realistischer zijn om je releasedatum naar achter te verplaatsen.

Veel succes bij het maken van je boekplanning! Meer hulp nodig? Kijk eens naar de BoekPlanner van Jolanda Pikkaart en Ester van der Ham. Een hulpmiddel om binnen een jaar tot jouw boek te komen.