Vier manieren om jouw manuscript uit te geven
Heb je net het schrijven onder de knie, begint het uitgeven! Waar doe je goed aan: een uitgever zoeken of zelfuitgeven? Of zit daar nog wat tussen? Als je (nog) niet bekend bent met de uitgeefwereld, kan het lastig zijn om de juiste keuzes te maken. In dit blog zet ik de vier manieren van uitgeven voor je op een rij.
Manieren van uitgeven op een rij
Eigenlijk zijn er grofweg vier manieren om jouw manuscript uit te geven, met ieder zo zijn eigen voor- en nadelen. Je kunt je manuscript uitgeven via:
- een uitgeverij
- een vanity of service uitgeverij
- een uitgeefdienst of -platform
- zelfuitgeven
Maar wat houden deze manieren van uitgeven in? In een notendop vind je hieronder een aantal belangrijke kenmerken.
1. Een uitgeverij
De droom van de meeste schrijvers: je stuurt jouw manuscript naar een uitgeverij en ja hoor, de uitgever is enthousiast!
Nu zijn er uitgevers en uitgevers: van grote bekende uitgevers tot niche uitgevers die een bepaald genre uitgeven. Maar voor allemaal geldt: ze zijn kritisch én selectief in wat ze uitgeven. Sterker nog: ze wijzen meer manuscripten af, dan dat ze boeken uitgeven.
Is het beter om het dan maar te laten? Tuurlijk niet! Want er worden nog steeds debutanten uitgegeven.
Belangrijk voordeel van een uitgeverij: je hoeft niet na te denken over hoe jouw manuscript in boekvorm bij je lezers komt. De uitgever zorgt ervoor dat jouw manuscript een boek wordt en dat lezers dit kunnen kopen en lezen. Een nadeel: je bent afhankelijk van de planning van de uitgeverij. Dus heb je zelf een bepaalde datum in gedachten, dan kan het zijn dat je die moet loslaten. Soms een paar weken, maar soms ook een jaar.
Wil je jouw manuscript naar een uitgeverij sturen? Dan heb ik drie belangrijke tips:
1. lees goed de eisen die een uitgeverij aan je manuscript stelt
kies een uitgever die een fonds heeft dat past bij jouw verhaal
realiseer je dat als een uitgever ja zegt tegen jouw manuscript, dit niet automatisch een bestseller oplevert. Daarvoor moet je ook echt zelf aan de bak. Bijvoorbeeld met de boekmarketing en jezelf laten zien.
2. Een vanity of service uitgeverij
Ben je er al voor gewaarschuwd, voor de vanity? De uitgever die zegt uitgever te zijn, maar dat eigenlijk niet is? Op de website van een vanity komt je dit woord niet tegen, er staat uitgeverij of soms service uitgeverij of dienstverlenende uitgeverij. Het zijn uitgevers die geld vragen om jouw boek uit te geven. Regelmatig geven ze aan dat dit steeds vaker gebeurt, omdat de boekenmarkt is veranderd en er steeds minder lezers zijn. Wat waar is. Alleen zodra je geld betaalt voor het uitgeven, heb je niet meer te maken met een traditionele uitgeverij.
Een manier om een vanity te herkennen, is een uitgeefgarantie. Zoals bij de uitgeverij aangegeven: uitgeverijen wijzen meer manuscripten af dan ze aannemen. Geeft een ‘uitgever’ aan dat jouw boek vrijwel zeker uitgegeven wordt? Dan heb je waarschijnlijk te maken met een vanity.
Is dat erg? Ik denk van niet. Als je maar weet wat je kunt verwachten voor het geld dat jij investeert in je boek. Sommige vanity’s geven bijvoorbeeld geen geld uit aan redactie. Andere vragen je zelf een lijst met mailadressen aan te leveren voor een mailing. Weer anderen geven alleen een fysiek boek uit en geen e-book. Kortom: ga je in zee met een service uitgeverij, lees heel goed alle voorwaarden. En als het even kan, vraag naar de ervaring van andere schrijvers.
Waarom je voor een vanity zou kiezen? Ook zij regelen voor je dat jouw manuscript een boek wordt en dat het te koop is in de winkel. Daar hoef je zelf niets voor te doen. Je zult wel zelf (een deel van) de promotie moeten doen. Daarnaast kan de vanity dus dingen van je vragen, zoals die lijst met e-mailadressen. Of dat je een minimaal aantal boeken afneemt.
3. Een uitgeefdienst of -platform
Er zijn verschillende uitgeefdiensten en uitgeefplatforms: van bedrijven die alles voor je kunnen regelen tot bedrijven die je eigenlijk vooral een manier bieden om je boek bij de lezer te krijgen.
Bedrijven als Pumbo en Boekengilde kunnen vrijwel alles voor je regelen: van de vormgeving van je cover tot het drukken tot de distributie van je fysieke boek en je e-book. Ze begeleiden je tijdens het proces en kunnen bijvoorbeeld redacteurs en vormgevers aanraden. Je betaalt hier wel voor: hoe meer diensten je afneemt, hoe hoger het bedrag dat je afrekent. Je kunt zelf beslissen wat je wel en niet door hen laat regelen. Laat je ze ook de distributie regelen, dus de levering van je boek aan jouw lezers, dan betaal je hier per boek een bedrag voor. Een voordeel hiervan is dat je zelf minder hoeft uit te zoeken. Je kunt gebruik maken van de kennis van de uitgeefdienst.
Kies je voor bijvoorbeeld Kindle Direct Publishing (KDP) van Amazon, dan moet je veel meer zelf doen. Maar: je betaalt alleen een bedrag per verkocht boek.
4. Zelfuitgeven of in eigen beheer uitgeven
Wil je alles zelf bepalen en zelf uitzoeken? Kies dan voor zelf uitgeven! In dit geval zul je alles zelf moeten financieren, maar je mag ook alles zelf bepalen. Ga je bijvoorbeeld voor een fysiek boek? Dan kun je bijvoorbeeld kiezen voor print on demand of een oplage. Of kies je voor alleen een e-book? Wil je mooie beginletters bij ieder hoofdstuk of misschien wel tekeningen? Jij beslist, al is het zeker raadzaam om te kijken naar wat andere schrijvers in jouw genre doen.
Zelf beslissen kan alleen als je weet welke keuzes je kunt maken en wie je moet inschakelen om je daarbij te ondersteunen. Er zijn veel onderwerpen om je in te verdiepen als je zelf gaat uitgeven. Misschien schrikt je dat nu nog af, maar mijn advies: zie het als een proces waarin je steeds bijleert. Net zoals je dat bij het schrijven hebt gedaan. Je staat er ook niet alleen voor. In andere blogs op de site kun je veel informatie vinden. En ken je de groep Hangplek voor Nederlandstalige Selfpubbers op Facebook al?
De ultieme keuze
Voor welke manier van uitgeven moet je kiezen? Dat is een vraag waarop het antwoord per persoon verschilt. Er is geen perfecte oplossing, geen ‘one size fits all’.
Ik vergelijk het regelmatig met het kiezen van een vakantie. Houd je van een all inclusive zonvakantie of ga je liever met je backpack op reis door Europa? Als je eigenlijk dat eerste wilt, maar het tweede kiest, kan dat een grote teleurstelling worden. Of de beste vakantie ooit, als je je een beetje voorbereidt en je verwachtingen aanpast. Voor je partner kan het antwoord compleet anders zijn – wat wel lastig is als je samen op vakantie wil. En voor je vriendin, collega of buurman kan het nog weer anders zijn.
De keuze hangt niet alleen af van wat voor vakantie je leuk vindt. Er is ook nog zoiets als het aantal vakantiedagen dat je hebt. Want misschien zou je het liefst een wereldreis maken, maar heb je slechts twintig vakantiedagen. En wat denk je van de financiën? Die houden je misschien wel in Nederland of België, terwijl je eigenlijk naar Spanje wil. Of duurzaamheid – wil je wel een fly-drive of ga je liever met de trein? Is de accommodatie van jouw droomplek beschikbaar als jij kunt reizen?
Van manuscript naar boek: online programma Queesten Boekproducties
Terug naar het uitgeven, want daarbij kan je – net als bij je vakantie – diverse keuzes maken. Daarbij is het belangrijk om te weten wat je wilt bereiken, hoe je dat kunt doen, waar je budget voor hebt en ook hoeveel tijd je hebt. Een eerste stap is om dat voor jezelf compleet en duidelijk op een rij te zetten. Dat is precies wat je in het online programma Van manuscript naar boek gaat doen. Daarnaast biedt het programma je uitgebreide informatie over de vier manieren van uitgeven. Je werkt stap voor stap jouw wensen uit, zodat je aan het einde precies weet wat bij jouw wensen en mogelijkheden past. Schrijf je hier in voor het programma.